การจัดการสวนปาล์มน้ำมันที่เป็นเลิศ (Oil Palm Best Management Practices; BMP) คือวิธีการและเทคนิคทางการเกษตร (การจัดการสวน การจัดการความสมบูรณ์ของต้นปาล์มน้ำมัน และการควบคุมการเก็บเกี่ยว) ซึ่งเป็นวิธีการที่สามารถปฏิบัติได้ในแปลงเกษตรกร ประหยัด และเป็นประโยชน์มากที่สุดในการลดช่องว่าง (Yield Gap) ระหว่างผลผลิตของสวนปาล์มน้ำมันที่เกิดขึ้นจริง กับ ผลผลิตสูงสุด (ผลผลิตที่เกิดขึ้นจากการจัดการที่เหมาะสม) ในขณะเดียวกันการจัดการสวนที่เป็นเลิศสามารถลดผลกระทบของระบบการผลิตต่อสิ่งแวดล้อม (Fairhurst and Griffiths, 2014) โดยการใช้ปัจจัยการผลิต (พันธุ์ปาล์มน้ำมัน ปุ๋ย และสารเคมี) และทรัพยากรการผลิต (แรงงาน เครื่องจักรกลการเกษตร สภาพภูมิอากาศ และ ที่ดิน) ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเน้นการจัดการทางการเกษตร โดยเฉพาะอย่างยิ่งการใช้ปัจจัยการผลิต และทรัพยากรอื่น ๆ อย่างมีประสิทธิภาพเพื่อลดช่องว่างของผลผลิตซึ่งมีกระบวนการการจัดการแบบมีขั้นตอน ซึ่งเป็นการจัดการสวนปาล์มน้ำมันอย่างแม่นยำ (precision agriculture) และเป็นการผลิตปาล์มน้ำมันที่ยั่งยืน โดยมีแนวคิดหลัก (Donough et al., 2011) ดังนี้
1. การเก็บเกี่ยวผลผลิต (Yield Taking)
หมายถึง การเก็บเกี่ยวทะลายปาล์มน้ำมันเป็นช่องทางที่สำคัญที่สุดในการที่จะได้รับผลตอบแทนจากการทำสวน ซึ่งเมื่อทำสวนปาล์มน้ำมันแล้วต้องมีการเก็บเกี่ยวผลประโยชน์จากการทำสวนให้ได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด แนวทางในการปรับปรุง คือ กำจัดวัชพืชใต้ทรงพุ่ม การบำรุงรักษาเส้นทางการเก็บเกี่ยว และถนนภายในสวนอย่างสม่ำเสมอ เพื่อสะดวกในการเก็บเกี่ยว และขนส่งผลผลิต มีรอบของการเก็บเกี่ยว 10 วันต่อรอบ และมีมาตรฐานการเก็บเกี่ยวทะลายที่สุกเต็มที่ รวมถึงมีการเก็บลูกร่วงให้หมด
2. การทำให้ต้นปาล์มน้ำมันมีผลผลิตเพิ่มขึ้น (Yield Making)
โดยการตรวจประเมินต้นปาล์มน้ำมัน และพื้นที่สวนปาล์มน้ำมัน บันทึกข้อมูลต่างๆ ทางการเกษตร และมีการใช้เทคโนโลยีการปรับปรุงผลผลิตปาล์มน้ำมันอย่างครบวงจร คือ ความสมบูรณ์ของต้นปาล์ม การใช้พืชคลุมดิน จำนวนทางใบต่อต้น การจัดวางกองทางใบ การอนุรักษ์ดิน การใช้วัสดุคลุมดิน การระบายน้ำ การควบคุมโรค และแมลง การระบุทำต้นที่เก็บตัวอย่างใบ การจัดการธาตุอาหาร และจำนวนการให้ผลผลิตของต้นปาล์มน้ำมัน
3. ขั้นตอนการปฏิบัติงานตามการจัดการสวนปาล์มน้ำมันที่เป็นเลิศ (BMP)
เป็นการดำเนินการตามขั้นตอนการจัดการสวนปาล์มน้ำมันที่เป็นเลิศจะเป็นไปตามกำหนดระยะเวลาของขั้นตอนต่างๆ ซึ่งในทางหลักการการให้ผลผลิตของปาล์มน้ำมันนั้นการพัฒนาการของการให้ผลผลิตของแต่ละทะลายปาล์ม จากระยะการเกิดตาดอก ถึง ระยะทะลายปาล์มสุกพร้อมที่จะเก็บเกี่ยว ใช้ระยะเวลาประมาณ 36 เดือน ดังนั้น การจัดการสวนปาล์มน้ำมันที่เป็นเลิศจะเห็นผลสมบูรณ์ต้องใช้เวลา 36 เดือนหลังจากเข้าไปดำเนินการ ดังนั้นการดำเนินการต่างๆ ของการปฏิบัติงานตามการจัดการสวนปาล์มน้ำมันที่เป็นเลิศจะต้องใช้เวลาอย่างน้อย 3-4 ปี
ตารางการปฏิบัติ BMP
ระยะเวลา | การดำเนินการ |
---|---|
เดือนที่ 0 | การตรวจประเมินสวนปาล์มน้ำมัน การวางแผนและการจัดการทางการเกษตรเพื่อเพิ่มผลผลิต |
เดือนที่ 1-2 | การจัดมาตรฐานการเก็บเกี่ยว และมาตรฐานการจัดการสวน |
เดือนที่ 3 | การตรวจประเมินสวนปาล์มน้ำมันเพื่อปรับใช้มาตรฐาน BMP |
เดือนที่ 7 | การประเมินสวนปาล์มน้ำมันโดยนักวิชาการเกษตรที่มีประสบการณ์ |
เดือนที่ 12 | การเก็บตัวอย่างใบปาล์มเพื่อการวิเคราะห์ใบ และแนะนำการใช้ปุ๋ยและประเมินผลผลิตรอบ 12 เดือน |
ปีที่ 2-4 | การจัดการสวนปาล์มน้ำมันตามมาตรฐาน BMP |
ดาวน์โหลดคู่มือหรือขอเอกสารทางไปรษณีย์
หมายเหตุ : กำลังอยู่ในขั้นตอนการทดลอง ยังไม่สามารถเผยแพร่เอกสารได้